Po opuszczeniu Unii Europejskiej w dniu 1 stycznia 2021 roku, Wielka Brytania wprowadziła środki ograniczające związane z higieną oraz kontrolami fitosanitarnymi (SPS) na swoich granicach. Celem było nadzorowanie przywozu zwierząt, roślin oraz produktów pochodnych. Jednak od końca października 2023 r. kontrole fitosanitarne zostaną wzmożone. Niezwykle istotne jest, aby importerzy i eksporterzy przygotowali się na nowe zasady dotyczące importu, które zaczną obowiązywać jeszcze w tym roku. Warto zapewnić, że wszyscy partnerzy w łańcuchu dostaw są odpowiednio zorientowani i przygotowani na ewentualne zmiany dotyczące importowanych towarów z Unii Europejskiej do Wielkiej Brytanii. Latem 2023 roku zostaną udostępnione kategorie ryzyka TOM dla wyrobów pochodzących spoza Unii Europejskiej. W odniesieniu do roślin i ich pochodnych te informacje będą dostępne na brytyjskim portalu informacyjnym o zdrowiu roślin, znanym jako UK Plant Health Information Portal.
Czym jest TOM?
TOM, czyli Target Operating Model ma zastosowanie podczas transportu granicznego produktów, do których wymagana jest kontrola fitosanitarna. Służy do określenia stopnia ryzyka w przypadku takich produktów jak żywe zwierzęta, substancje pochodzenia biologicznego, produkty odzwierzęce oraz produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego. Określa, w jaki sposób kontrole można uprościć, przenieść do świata cyfrowego i stopniowo wdrożyć za pośrednictwem nowego systemu jednolitego okienka handlowego w Wielkiej Brytanii. Został on stworzony przy współpracy z różnymi zainteresowanymi stronami oraz poprzez współdziałanie między rządami Wielkiej Brytanii, Szkocji i Walii, a także we współpracy z urzędnikami zdecentralizowanej administracji w Irlandii Północnej.
Kategorie ryzyka w modelu TOM
Jeśli sprowadzasz artykuły spożywcze, żywe zwierzęta, produkty pochodzenia zwierzęcego, rośliny lub produkty roślinne z Unii Europejskiej do Wielkiej Brytanii, musisz teraz skonsultować poziom ryzyka Modelu Operacyjnego Granicznego, aby być przygotowanym na nadchodzące zmiany w procedurach przygranicznych.
Stopnie ryzyka transportu zwierząt oraz produktów pochodzenia odzwierzęcego możemy podzielić na 3 kategorie:
- Niskiego ryzyka.
- Średniego ryzyka.
- Wysokiego ryzyka.
W przypadku kategorii niskiego ryzyka wystarczy eksportować towary, odnosząc się do systemu IPAFFS.
Jeżeli chodzi o kategorie towarów o średnim i wysokim ryzyku w ramach Modelu Operacyjnego Granicznego (TOM) w kontekście eksportu, konieczne może być wydanie świadectwa zdrowia przez właściwy organ w kraju pochodzenia.
Produkty sklasyfikowane w kategorii wysokiego ryzyka w ramach TOM są już poddawane fizycznym kontrolom przy imporcie. Ta zasada zacznie obowiązywać również w przypadku kategorii TOM średniego ryzyka od 31 stycznia 2024 roku.
W przypadku jakichkolwiek pytań, czy wątpliwości związanych z funkcjonowanie wzmożonych kontroli fitosanitarnych zgłoś się do nas, a z pewnością odpowiemy na wszystkie pytania związane z tym tematem. Jako doświadczony zespół brokerów cały czas szkolimy się, aby być stale na bieżąco z obowiązującymi zmianami.